Bài 67. Cấp phát động mảng 2 chiều trong C

Hôm nay Lập trình không khó sẽ cùng bạn thực hiện việc cấp phát động mảng 2 chiều trong C nhé. Mảng 2 chiều là 1 cấu trúc dữ liệu rất là quen thuộc đối với chúng ta. Ở bài trước mình đã có hướng dẫn cấp phát động mảng 1 chiều trong C rồi. Một điều đặc biệt lưu ý khi làm việc với con trỏ là chương trình của ta sẽ không tự giải phóng bộ nhớ cho bạn.

Cấp phát động mảng 2 chiều

Ở bài này mình sẽ đề cập 2 hướng tiếp cận, bao gồm:

• Cấp phát động mảng 2 chiều sử dụng con trỏ cấp 2
• Dùng mảng 1 chiều để lưu mảng 2 chiều

Cấp phát dùng con trỏ cấp 2

Mình nói qua về con trỏ đa cấp trước. Bạn hiểu rằng con trỏ được dùng để trỏ tới các biến thông thường, thì con trỏ cấp 2 dùng để trỏ tới con trỏ cấp 1. Tức là khi bạn muốn thay đổi giá trị của con trỏ cấp 1 thì ta dùng con trỏ cấp 2.

Số dấu * thể hiện cấp của con trỏ, và thường chúng ta chỉ dừng lại ở con trỏ cấp 2.

Theo khái niệm, mảng 2 chiều là tập hợp của các mảng 1 chiều. Như vậy, để cấp phát mảng 2 chiều thì ta chỉ cần cấp phát nhiều mảng 1 chiều là được.

a = (int **)malloc(dong * sizeof(int *));
for (i = 0; i < dong; i++)
{
    a[i] = (int *)malloc(cot * sizeof(int));
}

Với code trên, ta đang thực hiện cấp phát động so_hang con trỏ 1 chiều – 1 con trỏ 1 chiều tương ứng là 1 hàng, với mỗi con trỏ 1 chiều ta cấp phát so_cot ô nhớ tương đương số lượng phần tử của mỗi hàng. Tức là ta đang cấp phát động cho mảng 2 chiều có kích thước so_hang x so_cot.

Và khi giải phóng mảng, ta phải giải phóng từng hàng rồi mới giải phóng con trỏ cấp 2 nhé.

for (i = 0; i < dong; i++)
{
    free(a[i]);
}
free(a)

Dưới đây là code ví dụ:

#include <stdio.h>
#include <stdlib.h>
void NhapMaTran(int **a, int dong, int cot)
{
    int i, j;
    for (i = 0; i < dong; i++)
        for (j = 0; j < cot; j++)
        {
            printf("a[%d][%d] = ", i, j);
            scanf("%d", &a[i][j]);
        }
}
void XuatMaTran(int **a, int dong, int cot)
{
    int i, j;
    for (i = 0; i < dong; i++)
    {
        for (j = 0; j < cot; j++)
            printf("%5d", a[i][j]);
        printf("n");
    }
}
int main()
{
    int **a = NULL, dong, cot;
    int i;
    printf("Nhap vao so dong = ");
    scanf("%d", &dong);
    printf("Nhap vao so cot = ");
    scanf("%d", &cot);
    // Cấp phát mảng các con trỏ cấp 1
    a = (int **)malloc(dong * sizeof(int *));
    for (i = 0; i < dong; i++)
    {
        // Cấp phát cho từng con trỏ cấp 1
        a[i] = (int *)malloc(cot * sizeof(int));
    }
    NhapMaTran(a, dong, cot);
    XuatMaTran(a, dong, cot);

    // giải phóng từng hàng
    for (i = 0; i < dong; i++)
    {
        free(a[i]);
    }
    // giai phong con trỏ quản lý các dòng
    free(a);
    return 0;
}

Kết quả chạy:

Nhap vao so dong = 2
Nhap vao so cot = 2
a[0][0] = 1
a[0][1] = 2
a[1][0] = 3
a[1][1] = 4
    1    2
    3    4

Dùng mảng 1 chiều để biểu diễn mảng 2 chiều

Để làm được việc này, ta giả sử cần lưu một mảng 2 chiều có kích thước m x n. Khi đó ta cấp phát 1 mảng 1 chiều a có m x n ô nhớ.

Khi đó, phần tử ở hàng i, cột j => tạm gọi là a[i][j] tương ứng là phần tử a[i*n + j].

#include <stdio.h>
#include <stdlib.h>

int main()
{
    int *a = NULL, dong, cot;
    int i;
    printf("Nhap vao so dong = ");
    scanf("%d", &dong);
    printf("Nhap vao so cot = ");
    scanf("%d", &cot);
    // Cấp phát
    a = (int *)malloc(dong * cot * sizeof(int));

    // Nhập ma trận
    for(int i = 0; i < dong; i++){
        for(int j = 0; j < cot; j++){
            printf("a[%d][]%d = ", i, j);
            scanf("%d", (a + i*dong + j));
        }
    }

    // Xuất ma trận
    for(int i = 0; i < dong; i++){
        for(int j = 0; j < cot; j++){
            printf("%dt", *(a + i*dong + j));
        }
        printf("n");
    }

    // giải phóng
    free(a);
    return 0;
}

Kết quả chạy:

Nhap vao so dong = 2
Nhap vao so cot = 2
a[0][]0 = 1
a[0][]1 = 2
a[1][]0 = 3
a[1][]1 = 4
1       2
3       4

Như vậy mình vừa cùng các bạn học cách cấp phát động mảng 2 chiều trong C theo 2 cách khác nhau. Xin chào và chúc các bạn học tập tốt!

Theo dõi lập trình không khó tại:

• Forum: https://www.facebook.com/groups/LapTrinhKhongKho/
• Youtube: https://www.youtube.com/HieuNguyenVanOfficial